Φωτογράφιση: Αλεξάνδρα Μασμανίδη

For English

O ATOPOS cvc  είναι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσει τη συνέχιση του Διεθνούς Προγράμματος Φιλοξενίας του Γραφείου των Υδάτινων Κοινών για την περίοδο του Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου 2023 με την συμμετοχή της καλλιτέχνιδας Camille Pradon και το διεπιστημονικό της έργο «Sol absolu Ͱ », το οποίο διερευνά την ιστορία των θαλάσσιων σφουγγαριών και των σφουγγαράδων στη Μεσόγειο. Η Pradon θα μοιραστεί με το κοινό την παρούσα έρευνα καθώς και προηγούμενα έργα της στις 4 Δεκεμβρίου 2023 στο Αμφιθέατρο του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος στις 7 μ.μ. σε συνομιλία με την επιμελήτρια Ελένη Ρήγα. Η συζήτηση με τίτλο «Sol absolu, traversées sensibles» πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος. Μείνετε συντονισμένοι για περισσότερες πληροφορίες!

To «Sol absolu Ͱ »είναι ένα διεπιστημονικό έργο που ερευνά την ιστορία των Ελλήνων σφουγγαράδων που ανακάλυψαν χαμένα έργα τέχνης σε ένα ναυάγιο στις αρχές του περασμένου αιώνα. Βουλιαγμένο στα ανοιχτά των ακτών της Τυνησίας για 2.000 χρόνια, κουβαλούσε μια συλλογή από κλεμμένα ελληνικά μάρμαρα και μπρούτζο και είναι μια από τις πρώτες μαρτυρίες διακίνησης έργων τέχνης στη Μεσόγειο Θάλασσα.

Μετά το Metaphora, πρελούδιο, την τελευταία της ατομική έκθεση αφιερωμένη στην καταιγίδα που τράβηξε το πλοίο στα βάθη της θάλασσας, το «Sol absolu Ͱ (Hêta)» εμφανίζεται ως μια πρόσκληση για να εξετάσουμε και να εξερευνήσουμε τις αφηγήσεις εκείνων που κράτησαν την ανάσα τους για χιλιετίες ώστε να “θερίσουν” αυτόν τον πολύτιμο πόρο. Το Ͱ (Hêta), εστιάζει σε ένα σύνολο εννοιών όπως η επιφάνεια και τα βάθη, η απορρόφηση και ο πόρος (πόρος : κανάλι επικοινωνίας – βυθός), ο ελλιμενισμός και η συγκομιδή. Συνδέει τη ροή του νερού με την κυκλοφορία των γλωσσών, και τη συνύπαρξη ζωντανών όντων με μια πιθανή υβριδοποίηση.

Το σφουγγάρι βρίσκεται στην καρδιά των κοινοτήτων σπογγαλιέων από την Αρχαιότητα, διαμορφώνοντας τις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπινων και των θαλάσσιων ζωών καθώς και των ανταλλαγών στη Μεσόγειο.  Η κατάδυση για σφουγγάρια έφερε κοντά πολλές κοινότητες, που διασταυρώθηκαν στη Μεσόγειο Θάλασσα για συγκομιδή, εμπόριο και συχνά μακρόχρονη εγκατάσταση. Αυτή η συνάντηση πολιτισμών δημιούργησε ένα έδαφος στο οποίο ανταλλάσσονταν πολλές γλώσσες μέσω δραστηριοτήτων όπως το ψάρεμα, η θαλάσσια πειρατεία και οι διπλωματικές σχέσεις, συμβάλλοντας στη δημιουργία της Lingua Franca, ενός συνδυασμού πολλών διαλέκτων και γλωσσών που ομιλούνται σε όλη τη λεκάνη της Μεσογείου.

Το θαλάσσιο σφουγγάρι που συγκεντρωνόταν για να χρησιμοποιηθεί στην ιατρική, στην περιποίηση του δέρματος και την εκτύπωση κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, τώρα προσελκύει την προσοχή των επιστημόνων ως ακριβής βιοδείκτης περιβαλλοντικής αλλαγής και αντίστοιχα εξετάζεται στη φαρμακευτική βιομηχανία για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες. Τα σφουγγάρια σήμερα απειλούνται με εξαφάνιση λόγω της βιομηχανικής συγκομιδής και των κυμάτων επιζωοτιών, που εξαφάνισαν μεγάλες ποσότητες του πληθυσμού τους στη Μεσόγειο Θάλασσα και συγκεκριμένα στην Ελλάδα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα στις αρχές του 20ου αιώνα, χιλιάδες Έλληνες ψαράδες να μεταναστεύσουν για να ασκήσουν τη σπογγαλιεία στο Tarpon Springs της Φλόριντα.

Κατά τη διάρκεια του ερευνητικού προγράμματος φιλοξενίας στην Αθήνα, η Pradon θα συνεχίσει την εις βάθος έρευνά της πάνω στις έννοιες του εκτοπισμού και των αποσπασματικών αφηγήσεων με επίκεντρο τους σφουγγαράδες στην Ελλάδα. Στο παρελθόν, έχει εργαστεί πάνω σε αυτή τη θεματική στο Sfax, στο Αρχιπέλαγος Kerkennah, στη Mahdia και στην Τύνιδα (Τυνησία) με την υποστήριξη του Culture Moves Europe, ενώ συνεργάστηκε με τους επιστήμονες του Mediterranean Institute of Marine and Terrestrial Biodiversity and Ecology (IMBE).

Σχετικά με την Camille Pradon:

Η Camille Pradon είναι Γαλλίδα εικαστικός, γεννημένη το 1993.

Χρησιμοποιώντας την εικόνα ως ευαίσθητο υλικό, διεξάγει εις βάθος έρευνα για τις έννοιες της μετατόπισης και των αποσπασματικών αφηγήσεων. Μέσα από το βίντεο, την εικαστική εγκατάσταση, τη φωτογραφία, το σχέδιο και την κεραμική, η Camille Pradon προωθεί μια εικαστική γλώσσα που παίζει με το πορώδες μεταξύ των μέσων.

Η δουλειά της εκτίθεται τακτικά στη Γαλλία και στο εξωτερικό, όπως στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Μάντσεστερ (Ηνωμένο Βασίλειο), στη Cité internationale des arts και στη Villa Belleville (Παρίσι), στη Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης της Λυών, στο Gabes Cinema Fen Festival (Τυνησία) και στο Wallonie – Κέντρο Βρυξελλών (Παρίσι). Τα δοκίμιά της αποτελούν μέρος διαφόρων καλλιτεχνικών εκδόσεων, όπως το Le Magazine du Jeu de Paume και το Point Contemporain.

Η Camille Pradon αποφοίτησε από την Ανώτατη Σχολή Τέχνης και Σχεδίου του Saint-Étienne το 2015 και σπούδασε στην Accademia di Belle Arti di Bologna, Ιταλία.

Το 2020 και το 2021, συμμετείχε στο πρόγραμμα φιλοξενίας καλλιτεχνών στη Cité internationale des arts de Paris, στη Villa Salammbô – Γαλλικό Πολιτιστικό Ινστιτούτο της Τυνησίας και στο Nouveau Grand Tour Residency Program – Γαλλικό Πολιτιστικό Ινστιτούτο της Ιταλίας. Ζει και εργάζεται μεταξύ Γαλλίας και Τυνησίας και επί του παρόντος εκπροσωπείται από την γκαλερί lilia ben salah, Παρίσι.

Περισσότερα για την Camille Pradon: https://en.camille-pradon.com/

Η συζήτηση με τίτλο «Sol absolu, traversées sensibles» πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος.

Διεθνές Πρόγραμμα Φιλοξενίας: 

Διεθνείς καλλιτέχνιδες ζουν, εργάζονται και δημιουργούν στον χώρο του ATOPOS cvc, εμπλουτίζοντας το Γραφείο των Υδάτινων Κοινών με νέες οπτικές. Στο παρελθόν, φιλοξενήθηκαν οι Maëlle Gross, Lily Consuelo Saporta Tagiuri και Kasia Wojcik προκειμένου να ερευνήσουν θέματα περιβαλλοντικής και κοινωνικής αλλαγής σε σχέση με το νερό και το σώμα.

Η ελληνικής καταγωγής– Ελβετίδα εικαστικός Maëlle Gross, διερεύνησε ζητήματα οικολογίας και μυθολογίας μέσα από τη φεμινιστική επιστημονική φαντασία και πνευματικότητα, με επίκεντρο τα σπήλαια της Ελλάδας. Δείχνοντας διάθεση φροντίδας, το Γραφείο των Υδάτινων Κοινών συνεργάστηκε με τον οργανισμό Pro Ηelvetia, ώστε η Gross να συνοδεύεται από την κόρη και τον σύντροφό της κατά τη διεξαγωγή του προγράμματος φιλοξενίας, εξασφαλίζοντας έτσι χώρο και χρόνο για να διευρύνει η εικαστικός την έρευνά της.

 Η Lily Consuelo Saporta Tagiuri συνεργάστηκε με τον γεωπόνο, βοτανικό και τεχνολόγο τροφίμων Μάνο Μπαζάνη σε μια έρευνα γύρω από τα βρώσιμα αυτοφυή φυτά, όπως τα Crithmum maritimum (κρίταμο), Hymenonema graecum (ανδραλίδα), Elytrigia sartorii (αργαστή), Origanum microphyllum (αντωναΐδα) και Brassica nigra (αγριολάχανο), που αναπτύσσονται σε περιβάλλοντα με έλλειψη νερού και επηρεάζονται από την αλατότητα. Η Saporta Tagiuri και ο Μπαζάνης παρουσίασαν μια σειρά από δημόσιες εκδηλώσεις με καλεσμένους/ες από διαφορετικούς τομείς, στις οποίες το κοινό προσκλήθηκε τόσο να δοκιμάσει αυτά τα φυτά όσο και να μάθει να τα αναγνωρίζει.

Σε συνεργασία με την Αυτονομία Ακαδημίας και στο πλαίσιο των οικοφεμινιστικών αγώνων, το Γραφείο Υδάτινων Κοινών φιλοξένησε την Kasia Wojcik που εστίασε σε θέματα της μετανάστευσης και των κοινών. Η Wojcik σε συνεργασία με την Αυτόνομη Ακαδημία, την Ελένη Τσαμαδιά, τον Amazigh Labidi και τον Γιώργο Αναγνωστόπουλου, πραγματοποίησε μιας δημόσια συνέλευση για τη δημιουργία ενός νομαδικού συντάγματος. Σε ένα πρώτο επίπεδο, η ιδέα ενός νομαδικού συντάγματος φαίνεται να ενέχει μια αντίφαση. Τα συντάγματα συνήθως παρουσιάζονται ως προνομιακό παράγωγο των εθνικών κρατών. Τίποτα λοιπόν δεν είναι πιο ξένο στον κλασικό συνταγματισμό από την ιδέα ενός κανονιστικού οργάνου που ενσωματώνει και αναγνωρίζει τις πολιτικές φιλοδοξίες ομάδων ανθρώπων χωρίς χαρτιά.

Το Γραφείο των Υδάτινων Κοινών είναι ένα διεπιστημονικό και διακαλλιτεχνικό πρόγραμμα που εστιάζει σε ζητήματα περιβαλλοντικής και κοινωνικής αλλαγής σε σχέση με το νερό και το σώμα. Πραγματοποιήθηκε αρχικά κατόπιν πρόσκλησης του καλλιτεχνικού διευθυντή του οργανισμού ATOPOS cvc Βασίλη Ζηδιανάκη στην ανεξάρτητη επιμελήτρια Ελένη Ρήγα στο πλαίσιο του #ΟccupyAtopos και η συνεργασία συνεχίζεται στο πλαίσιο του Atopos Unbound.